Afgelopen week opende voor één van de laatste keren het STAP-subsidieloket van de overheid. Tienduizenden Nederlanders zaten hoopvol achter hun computer om in aanmerking te komen voor duizend Euro opleidingsbudget. De wachtrij was weer immens. Uren geduld moest je hebben om door een systeem van totale willekeur wel of niet tot de uitverkorenen te worden gekozen. Mensonterend eigenlijk, als je er wat langer over nadenkt. Wekenlang wordt het volk een sigaar uit eigen doos voorgehouden, want die STAP-budgetten hebben we natuurlijk gewoon met z’n allen betaald, en wie zich vervolgens netjes opstelt in rijen van drie kan met de juiste speling van het lot in de prijzen vallen. Leren en ontwikkelen zouden niet van een digitaal lotingssysteem noch de speling van het lot afhankelijk mogen zijn. We hebben het hier verdorie niet over de concertkaartjes voor je favoriete artiest.
Een goed opgeleide beroepsbevolking is de enige manier waarop onze arbeidsmarkt kan blijven functioneren. De belangrijkste reden waarom veel mensen na hun vijftigste stranden in hun loopbaan, is omdat hun aanbod niet meer aansluit bij de vraag van werkgevers.
Niet leeftijdsdiscriminatie, niet vooroordelen en ook niet onwelwillende werkgevers zijn de grootste bottleneck van de 50+ werkzoekende. Het probleem is dat een toenemende groep ervaren werkers de arbeidsmarkt iets te bieden heeft, waar geen werkgever meer op zit te wachten. Als we willen dat de krappe arbeidsmarkt opgelost wordt én dat er in de toekomst niet te veel mensen langs de zijlijn van de razendsnel veranderende arbeidsmarkt staan, dan is om- en bijscholing de enige remedie.
Agrariër Kees-Jan (59) en financieel-administratief medewerker Sjoukje (53) weten dat een kwart van de beroepen die we nu kennen, in 2030 al niet meer zal bestaan. Zij stonden maandag dan ook in de digitale wachtrij van het STAP-loket. Kees-Jan belde om zijn afspraak te annuleren, hij wilde niet achter de computer vandaan. ,,De overheid neemt me binnenkort al mijn varkenshouderij af, dit meevallertje is wel het minste wat ik moet meepakken, riep hij gemotiveerd door de telefoon. Kees-Jan was van plan om zich met het STAP-budget om te scholen tot hovenier, maar helaas kwam hij er niet doorheen.
Sjoukje ziet dat haar werk steeds vaker gedigitaliseerd wordt. Softwaresystemen maken de financiële calculaties die zij sinds haar zeventiende gewend is om te maken. Sjoukje besloot daarom om zich om te scholen tot kinderopvangmedewerker. ,,Waarom zou ik nog langer vasthouden aan een baan waar ik mijn pensioen niet in ga halen, terwijl er zulke tekorten zijn in de kinderopvang?’’, vroeg Sjoukje zich terecht af. Ook zij zet haar omscholing voorlopig in de ijskast omdat de STAP-tombola haar niet gunstig ten deel viel. Jacqueline (66) had meer geluk. Zij haalt haar pensioen wel als docent Wiskunde, en besloot met het toegekende STAP-budget eindelijk eens de ‘Jouw Roadmap Naar Innerlijke Rust-cursus’ bij een instagram-goeroe te gaan volgen. ,,Wat zo aardig is van die goeroe is dat hij zelf vijfhonderd Euro per cursist bijlegt, zodat iedereen de cursus binnen het STAP-budget kan volgen’’, glunderde Jacqueline. Goh, wat barmhartig.
Het blijft me verbazen dat onze overheid niet in staat is om dit soort dingen goed te regelen.
Scholing moet voor elke Nederlander onbeperkt toegankelijk zijn. De uitvoering van het STAP-budget is een administratief waterhoofd gebleken. De zoveelste dwaling in het subsidiestelsel, waarbij miljoenen terecht zijn gekomen bij veelal precies diegene waar het niet voor bedoeld was.
johan swaneveld
op 08 May 2023