Ik loop met mijn hond door een met studenten overladen park als een oudere dame mijn blik probeert te vangen. Zij en ik zijn twee uit de toon vallende exoten tussen de in neonkleurige shirtjes gehulde eerstejaars. ,,Wat moet dat enig zijn hè, die introductieweken van de universiteit’’, begint ze terwijl achter ons de Macarena wordt ingezet. Ik vind het een geruststelling dat de studenten het bijbehorende dansje uit 1993 nog kennen. ,,In mijn tijd was het voor meisjes helemaal niet vanzelfsprekend om te gaan studeren’’, gaat de oudere dame verder. ,,Meisjes gingen toch trouwen en voor het huishouden zorgen, dus studeren was niet nodig. Wat is er veel veranderd hè?’’ Ik knik instemmend. Het onderwijs verandert constant. Hoe we er als samenleving naar kijken trouwens ook.
Toen ik studeerde deed het competentiegerichte onderwijs zijn intrede en daardoor was directief onderwijs uit den boze. Docenten mochten absoluut niet meer een uur lang kennis overdragen. In de praktijk betekende dit dat je meestal nog geen 10 minuten in de collegezaal zat, of je werd alweer de gang op gestuurd om met een groepje medestudenten te brainstormen op een flipover-vel. Het duurde na mijn studie even voordat ik die dingen weer kon aanzien. Tientallen heb ik er – bij wijze van HBO-opleiding- volgeschreven. Terwijl we allemaal hunkerden naar wat fatsoenlijke kennis, zaten we urenlang het wiel opnieuw uit te vinden daar boven die flip-overvellen. En dat leverde dan uiteindelijk dat felbegeerde HBO-diploma op. Niet zo gek dat we in Nederland nog altijd prat gaan op vergaderen en rapportjes. Al die HBO-ers zijn er groot mee geworden.
Ik vertel de dame in het park dat het nooit te laat is om te leren. ,,Zie je mij hier al lopen in zo’n knalroze shirtje?’’, vraagt ze terwijl ze het uitschatert. ,,Ze zien me aankomen!’’
Ik vraag of ze al eens van MOOC heeft gehoord. MOOC staat voor Massive Online Open Courses. Dit zijn online cursussen die voor een groot publiek toegankelijk zijn. Ze worden aangeboden door universiteiten en andere kennisinstellingen over de hele wereld. Dankzij MOOC kun je bijvoorbeeld gratis een college volgen op Harvard of alles leren over kunstmatige intelligentie bij Google. En dat allemaal gewoon in je korte broek vanuit je eigen achtertuin. Als je online zoekt op MOOC gevolgd door een kennisgebied waar je meer over wil leren, dan gaat er een wereld aan gratis onderwijs voor je open. Er zijn eenmalige korte MOOC’s waarbij je een uurtje inlogt in een collegezaal tot aan uitgebreide cursussen van een paar weken die een mooi certificaat opleveren. MOOC’s zijn meestal gratis en van hoogwaardige kwaliteit. Ze maken het mogelijk om op een laagdrempelige manier recente kennis tot je te nemen. Er is geen excuus meer te bedenken om niet bij te blijven. Excuses zijn sowieso niet zo aan te raden in deze snel veranderende arbeidsmarkt. Uiteindelijk zal het niet je leeftijd, maar je gebrek aan bijscholing zijn dat je buitenspel zet op de arbeidsmarkt. Het diploma dat je krijgt na je studententijd is al lang geen garantie meer voor een levenslange succesvolle loopbaan. Nu is het de hoogste tijd dat via MOOC verkregen diploma’s en certificaten net zo gewaardeerd worden tijdens sollicitaties, want dit is hoe we tegenwoordig aan kennis komen. Het is tenslotte geen 1993 meer.
